Kurdesz - pieśń, tekst, wykonanie

Pieśń Kurdesz to wyjątkowy zabytek polskiej muzyki, wywodzący się z salonów starej Warszawy. Mimo całej popularności ciężko było badaczom ustalić kto jest jej autorem. Oskar Kolberg, wybitny etnograf, odnalazłszy jej tekst w zasobach ludowych, przypisał jej pochodzenie rejonowi Mazowsza. Wincenty Pol, sarmata, uznał Kurdesza za zapis tradycji szlacheckich. To tylko symboliczny opis poszukiwań autora i pochodzenia pieśni. Udało się w końcu badaczom literatury odnaleźć autora oraz ustalić o kim mowa w słowach pieśni. Autorem Kurdesza jest Franciszek Bohomolec, jezuita, częsty bywalec warszawskich salonów oraz obiadów czwartkowych, autor Pochwały wesołości. Grzegorz Łyszkiewicz wspomniany w utworze to prezydent przedrozbiorowej Warszawy. Był to zamożny i gościnny człowiek, chętnie wydający biesiady. Anulka to żona Grzegorza, a Maciuś - syn. Refren pieśni Kurdesz jest jego przysłowiem, jakiego często używał. Samo słowo Kurdesz jest słowem zapożyczonym z tureckiego, oznaczające przyjaciela.

Skoro była wzmianka na temat popularności pieśni, należą się drobne wyjaśnienia. Kurdesz powstał w 1779 roku w kamienicy ówczesnego prezydenta Warszawy. Jesienią tego roku refren pieśni został umieszczony w Ślubie Modnym Wojciecha Bogusławskiego. Błyskawicznie pieśń trafiła na biesiady w środowisku szlacheckim, gdzie najbardziej popularna była na Litwie.

"Piosnka ta podobała się wszystkim ludziom wesołym, a zwłaszcza palestrantom, w dni kilka obiegła całą Warszawę, a potem wszystkie zakątki kraju od Karpat do Dźwiny. Najdłużej cieszyła się wziętością na Litwie, służąc za hasło biesiadniczego bratania się" – taki zapisek znajdziemy w Encyklopedii Staropolskiej Glogera.