Co jo wóm tak moja mamo - pieśń, tekst, wykonanie
Pieśń ludowa Co jo wóm tak moja mamo to jedna z bardziej dramatycznych pieśni ludowych, co sprawia, że nie jest zbyt popularna. Wątek nieszczęścia dziewczyny niestety przewija się często w śpiewnikach ludowych, więc takie małżeństwa musiały być wówczas na porządku dziennym. Poniżej przedstawiono dwie wersje tekstu, zdaje się, tej samej pieśni. Jedna znana ze Śpiewnika wieluńskiego autorstwa Marka Dery wydanego w 2002 roku. Druga wersja tekstu to pochodząca z Pieśni ludu Polskiego w Górnym Szląsku z 1880 roku zebranego przez Juliusza Rogera.
Pieśń Co jo wóm tak moja mamo wywołuje uczucie żalu i współczucia. Młoda mężatka wydana za mąż wbrew swojej woli, nienauczona gospodarności, wystawiona na pastwę złych sąsiadów, zmuszona żyć u boku przemocowego męża żali się matce, która zbyt szybko doprowadziła do nieszczęsnego ożenku.
Co jo wóm tak moja mamo - tekst wg Marka Dery
1. Co jo wóm tak moja mamo w dómu ciyzała
Ze jo się tak młodziusiynko wydać musiała?
/Daliście mnie na uobcum wieś,
Na uobcy wsi ludzie jak psi, mamulu moja/x2
Bo psi scekać to ustanóm, mamulu moja
Ludzie mówić nie ustanóm, mamulu moja
Bo psi scekać to ustanóm,
Ludzie mówić nie ustanóm, mamulu moja
2. Daliście mi trzy krowice, mamulu moja
Śtyry świnie, jałowice, mamulu moja.
/Teroz muse gospodarzyć,
Chlyba napiec, jeść nawarzyć, a jo nie umiym/x2
Teroz muse z chłopym ligać, mamulu moja
Pierzynom go przyuodziywać, mamulu moja.
Teroz muse z chłopym ligać,
Pierzynom go przyuodziywać, a jo nie umiym.
3. Jak wy do mnie przyjedziecie, mamulu moja,
To uon mówi moje dziycie, mamulu moja.
/Jak wy nazod uodjedziecie,
To uon bije az krew ciece, mamulu moja/x2
Co jo wóm tak moja mamo - tekst wg Rogera
1. Czyli ja was, pani matko,
Doma miérzała,
Iże ja się już tak młoda
Wydać musiała?
Ja za męża, za złego
Nie mam dnia wesołego,
Matuchno moja.
2. O jeźli wy przyjedziecie,
Matuchno moja,
To on mnie tak pięknie rzecze:
Żeniczko moja!
Ale jak wy odjedziecie,
To mnie bije jako on chce,
Nie godzien mnie był.
3. Jeźli ja, moja matuchno,
Doma bywała,
Jak wesoło po muzykach
Zawsze biegała.
Teraz muszę gospodarzyć,
Chleba upiec, jeść nawarzyć,
Matuchno moja
