Skip to main content

August II Mocny

August II Mocny

August II Mocny był władcą z dynastii Wettinów. W 1694 roku został elektorem saskim jako Fryderyk August I, królem polskim był najpierw w latach 1697-1706, a potem znowu od roku 1709.

Rok po tym, jak przejął tron elektorski , mianowano go naczelnym dowódcą armii cesarza Leopolda I – w tym okresie prowadził walki na Węgrzech przeciwko Turkom. Gdy zmarł Jan III Sobieski, August Mocny rozpoczął starania o przejęcie polskiego tronu. W tym celu zabiegał o poparcie na europejskich dworach i wśród polskiej szlachty, a żeby stać się bardziej wiarygodnym kandydatem, przeszedł na wiarę katolicką.

Podczas elekcji 27 czerwca 1697 roku August, kandydat mniejszości walczący z Francuzem, księciem Conti Franciszkiem de Bourbon, na czele wojska wkroczył do Polski, zaprzysiągł pacta conventa i doprowadził do własnej koronacji na Wawelu.

August II Mocny - upadek potęgi Rzeczpospolitej

Ze zwolennikami księcia Conti zawarł ugodę, przekupując opozycję. August Mocny chciał na stałe związać Polskę z Saksonią, zamierzał także wprowadzić absolutne i dziedziczne rządy. Jego celem były także duże reformy gospodarcze i militarne. O ile jednak reformy gospodarcze wdrażane w Saksonii kończyły się sukcesem, w Polsce August Mocny napotkał bardzo silny opór ze strony polskiej szlachty, która nie chciała utracić swoich przywilejów. Aby utrzymać władzę w Polsce, August trzymał przy sobie wojska saskie, w 1700 roku wprowadził je również na Litwę, wykorzystując spór między rodami Sapiehów i Radziwiłłów. W tym samym roku elektor saski zaczął wojnę ze Szwecją próbując zająć Inflanty.

Wojna sasko-szwedzka wciągnęła w spór neutralną do tej pory Polskę, co zaowocowało długą i wyniszczającą wojną północną, trwającą od 1700 do 1721 roku. Wojska szwedzkie zajęły Polskę, a polska szlachta i część magnaterii ogłosiła w lutym 1704 roku detronizację Augusta Mocnego. W maju 1704 roku szlachta małopolska zawiązała konfederację sandomierską, opowiadając się tym samym za Augustem i kontynuowaniem wojny ze Szwecją. Kiedy Karol XII zajął Saksonię, August Mocny podpisał pokój w Altranstädt, został też zmuszony do abdykacji z tronu polskiego i uznania nowego króla, Stanisława Leszczyńskiego. August Mocny wrócił na polski tron w 1709 roku, po bitwie połtawskiej. Powrót na tron był możliwy dzięki poparciu konfederacji sandomierskiej i cara Piotra I. August chciał uniezależnić się od Rosji i wprowadzić zmiany ustrojowe, jednak Rosja utrzymała swoje wpływy popierając opozycję Augusta, która utworzyła w 1715 roku konfederację tarnogrodzką.

August poprosił Piotra I o mediację i dzięki tym rozmowom udało się podpisać z konfederatami układ warszawski, zatwierdzony w 1717 roku na Sejmie Niemym. Przez ostatnie lata swojego życia August Mocny starał się zapewnić tron synowi, Augustowi III. August Mocny słynął z wielu romansów, między innymi z hrabiną Cosel i Marianną Denhoff. Za rządów Augusta Mocnego Polska przeżyła okres upadku kulturalnego i gospodarczego.